Wanneer geef ik Bijzonder verlof?
Een medewerker heeft recht op verlof. Hiervoor zijn wettelijk allerlei zaken geregeld. Denk aan zwangerschapsverlof als jouw medewerker een kindje verwacht of calamiteiten verlof als jouw medewerker opeens gebeld wordt door het kinderdagverblijf om je zieke kind op te halen. Toch zijn er ook veel soorten verlof die niet zo vast omlijnd zijn door de wet, dat heet Bijzonder verlof. Wat is daar zo bijzonder aan en hoe ga je daarmee om?
Wat is Bijzonder verlof?
Bijzonder verlof is verlof dat niet wettelijk geregeld is, maar waar een werknemer wel voor in aanmerking komt. Ondanks dat je het wettelijk niet verplicht bent, kan het zijn dat je wel verplicht bent om er iets mee te doen.
Het kan namelijk zo zijn dat jouw bedrijf onder een CAO valt dat regels opgesteld heeft voor Bijzonder verlof of jouw eigen bedrijfsreglement of arbeidsovereenkomst. Tijdens dit Bijzonder verlof moet je het loon van de werknemer doorbetalen als dit is afgesproken in een cao, personeelshandboek of individuele arbeidsovereenkomst. Je kunt er ook voor kiezen om in bepaalde gevallen onbetaald verlof te geven.
Soorten Bijzonder verlof
In welke gevallen geef je bijzonder verlof?
Trouwen
Als jouw medewerker in ondertrouw gaat, dan heeft hij meestal recht op één vrije dag.
Als diezelfde medewerker vervolgens gaat trouwen en hij wil hiervoor vrij nemen (kan op de trouwdag zelf zijn, maar ook ervoor voor de voorbereidingen of erna voor bijvoorbeeld de huwelijksreis of het uitslapen van de roes).dan krijgt hij hiervoor meestal zo’n twee tot vier dagen verlof.
Als een familielid van een werknemer gaat trouwen, en hij wil daar graag bij aanwezig zijn, dan krijgt hij meestal één vrije dag. Tenminste als dit binnen de 1e of 2e graad valt, zoals bij een dochter of een broer. De voorwaarde is wel dat jouw werknemer aanwezig is bij de huwelijksplechtigheid.
Als een 3e graads familielid gaat trouwen zoals een nicht of een oom, dan hoef je je werknemer geen verlof te geven voor het bijwonen van het huwelijk. Als jij weet dat jouw werknemer door zijn tante is opgevoed alsof het zijn moeder is, dan kan je natuurlijk met je hand over je hart strijken. Het heet immers BIJZONDER verlof.
Overlijden
Wanneer er een naast familielid van een werknemer overlijdt, dan wil je de werknemer natuurlijk in de gelegenheid stellen afscheid te nemen van de overledene. De regels voor verlof bij overlijden zijn meestal:
- Partner of 1e graad: vier dagen(vanaf de dag van overlijden tot en met de dag van de uitvaart)
- 2e graad: twee dagen (de dag van overlijden en de dag van de uitvaart)
- 3e en 4e graad: één dag (de dag van de uitvaart)
Ook hierbij geldt: Het is BIJZONDER verlof. Vrijgeven als een dierbare vriend overlijdt laat zien dat je een goed werkgever bent. Dat komt de loyaliteit ten goede. Daarnaast is een werknemer er dan toch met zijn hoofd niet bij om zijn werk naar behoren uit te voeren.
Jubilea
Jubilea zijn vaak reden tot feest en dus tot Bijzonder verlof. De regels hiervoor zijn doorgaans:
- Eigen huwelijksjubileum (25 of 40 jaar): één vrije dag
- Huwelijksjubileum van ouders, schoonouders of pleegouders (25, 40, 50, 60 jaar): één vrije dag
- Dienstjubileum (bijvoorbeeld 25 jaar in dienst): één tot drie dagen vrij, afhankelijk van hoe lang de werknemer in dienst is.
Verhuizen
Werknemers die willen verhuizen, hebben vaak recht op verlof. Meestal is dit twee vrije dagen. Eentje voor het regelen en eentje voor het uitvoeren van de verhuizing.
Verlof bij Doktersbezoek
Een misverstand is dat jouw werknemers altijd recht hebben op verlof als zij naar de tandarts of arts moeten onder werktijd. Bij de meeste bedrijven of cao’s is daarom afgesproken dat werknemers dit zo veel mogelijk buiten werktijd moeten plannen. Lukt dit niet, dan komt het er in de praktijk meestal op neer dat werknemers alsnog Bijzonder verlof mogen opnemen.
Zwangere werknemers daarentegen hebben wel altijd het recht om onder werktijd een afspraak te maken voor een zwangerschapscontrole. Je moet in dat geval gewoon het loon doorbetalen, zowel voor de duur van het onderzoek als voor de reistijd. Dit is in de Arbeidstijdenwet zo geregeld.
Examenverlof
Wanneer jouw werknemer een werk gerelateerde opleiding volgt en daar examen voor moet afleggen, dan is het gebruikelijk dat je dan Bijzonder verlof geeft voor de dag waarop het examen plaatsvindt.
Geldt dit voor mijn bedrijf?
Controleer jouw CAO of personeelshandboek om te zien of een verlofsoort ook voor jouw bedrijf geldt. Als er nog geen afspraken zijn vastgelegd is het slim dit alsnog te doen.
Mo-HR denkt graag met je mee bij het opzetten en invoeren van een bedrijfsreglement of het opstellen van een personeelshandboek. Neem gerust contact op via support@mo-hr.nl
Voor meer informatie ga naar de website van de Rijksoverheid.
p.s. weet je dat we regelmatig trainingen en workshops geven over dit onderwerp en andere aan HR gelieerde onderwerpen? Kijk gerust op deze pagina of stuur ons een mailtje voor meer informatie.